Skip to main navigation Skip to main content Skip to page footer
Menu

Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας

ΣΕΜΙΝΑΡΙΑΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

Σεμινάρια ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΗΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ

Βασίλης Πετράκης – VassilisPetrakis

Χειμερινό εξάμηνο –WinterSemester

Θέμα: Μυκηναϊκή ανακτορική οικονομία και πολιτική.

Subject: Mycenaean palatial economy and politics.

Περίληψη: Στόχος του σεμιναρίου είναι η εξοικείωση των συμμετεχόντων με τη μελέτη των μυκηναϊκών ανακτορικών οικονομιών και των πολιτικών συστημάτων που τα υποστήριζαν. Η κύρια πηγή μας θα είναι τα τεκμήρια της λεγόμενης Γραμμικής Β γραφής, η οποία χρησιμοποιούνταν ανάμεσα στο 14ο και στο 12ο αι. π.Χ. για να αποδώσει μια ελληνική διάλεκτο, καλύπτοντας τις ανάγκες καταγραφής των ανακτορικών γραφειοκρατιών της κεντρικής και νότιας ηπειρωτικής Ελλάδας, αλλά και της Κρήτης. Η παρουσίαση των βασικών αρχών μεθοδολογίας και ερμηνείας θα εστιάσει τόσο σε συγκεκριμένα θέματα που καταγράφονται στα κείμενα, όσο και σε συγκεκριμένα τεκμήρια. Οι συμμετέχοντες θα ασκηθούν στους βασικούς τρόπους εργασίας της Μυκηναϊκής επιγραφικής και στους τρόπους με τους οποίους οι ενδείξεις των κειμένων μπορούν να ενσωματωθούν στις αρχαιολογικές συζητήσεις. Ιδιαίτερη ενθάρρυνση θα δοθεί στην ενεργή εμπλοκή αρχαιολογικών και εικονογραφικών ενδείξεων στη μελέτη και αξιοποίηση των πληροφοριών των κειμένων, με στόχο και την ανάδειξη των διαφορετικών ‘οπτικών γωνιών’ και προτεραιοτήτων/ ενδιαφερόντων των ανακτορικών ομάδων εξουσίας, όπως αυτές ανακλώνται στις διάφορες κατηγορίες ενδείξεων.

η-Τάξη: ARCH970

Summary: This seminar aims at familiarizing participants with the study of Mycenaean palatial economies and the political and systems that supported them. Our main source will be the documents inscribed in the so-called Linear B script used to render a Greek dialect between the 14th and 12th centuries BCE and used to serve the book-keeping needs of the palatial bureaucracies in central and southern Greek Mainland and Crete. The presentation of the basic interpretative and methodological principles will focus both on specific topics as well as in the presentation and discussion of specific documents. Participants will be practiced in the basic modus operandi of Mycenaean epigraphy and in ways in which textual evidence can be embedded in archaeological discussion. The integration of epigraphic, archaeological and iconographic evidence, especially in highlighting the various ‘perspectives’, agendas and interests of palatial elite groups, as inferred from the diverse categories of evidence will be particularly encouraged.

e-class: ARCH970

ΕπιλεγμένηΒιβλιογραφία – Selected Bibliography

  1. Bennet, J. 2007. «The Aegean Bronze Age». Στο The Cambridge Economic History of the Greco-Roman World, επιμ. W. Scheidel, I. Morris & R. Saller, 175–210. Cambridge.
  2. Bennet, J. 2008. «PalaceTM: speculations on palatial production in Mycenaean Greece with (some) reference to glass». Στο Vitreous Materials in the Late Bronze Age Aegean, επιμ. C.M. Jackson & E.C. Wager (Sheffield Studies in Aegean Archaeology), 151–172. Oxford.
  3. Bennet, J. 2017. «On comparison in Linear B: genetic, historical or analogical?». Στο Aegean Scripts: Proceedings of the 14th International Colloquium on Mycenaean Studies, Copenhagen, 2–5 September 2015, τόμος 1, επιμ. M.L. Nosch & H. Landenius Enegren (Incunabula Graeca 105.1), 461–473. Roma.
  4. Duhoux, Y. & Α. Morpurgo-Davies (επιμ.). 2008–2014. A Companion to Linear B: Mycenaean Greek Texts and their World, volumes 1-3. Louvain-La-Neuve & Walpole MA (ιδιαίτερα τα εξής κεφάλαια/ specific chapter focus: R. Palmer, J.T. Killen & Y. Duhoux [volume 1], Y. Duhoux, St. Hiller & T.G. Palaima [volume 2], J.L. Melena & J. Bennet [volume 3]).
  5. Killen, J.T. 2012. «The two provinces of Pylos revisited». Στο Actas del Simposio Internacional: 55 Años de Micenología (1952–2007), Bellaterra, 12–13 de abril de 2007, επιμ. C. Varias (Faventia Supplementa 1), 155–181. Bellaterra.
  6. Palaima, T.G. & J.C. Wright 1985. «Ins and outs of the Archives Rooms at Pylos: form and function in a Mycenaean palace», AJA 89:2, 251–262.
  7. Palaima, T.G. 1995. «The nature of the Mycenaean wanax: non-Indo-European origins and priestly functions». Στο The Role of the Ruler in the Prehistoric Aegean. Proceedings of a Panel Discussion presented at the Annual Meeting of the Archaeological Institute of America, New Orleans, Louisiana, 28 December 1992, with Additions, επιμ. P. Rehak(Aegaeum 11), 119–142. Liège & Austin.
  8. Petrakis, V. 2017. «Reconstructing the matrix of the ‘Mycenaean’ literate administrations». Στο Understanding Relations Between Scripts: The Aegean Writing Systems, επιμ. P.M. Steele, 69–92 (common bibliography in 202–221). Oxford & Philadelphia.
  9. Weilhartner, J. & F. Ruppenstein (επιμ.) 2015. Tradition and Innovation in the Mycenaean Palatial Polities (Österreichische Akademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Denkschriften 487 = Mykenische Studien 34). Wien.
  10. Voutsaki, S. & J.T. Killen (επιμ.) 2001. Economy and Politics in the Mycenaean Palace States.Proceedings of a Conference Held on 1-3 July 1999 in the Faculty of Classics (Proceedings of the Cambridge Philological Society Supplement 33). Cambridge.

 

Γιάννης Παπαδάτος – GiannisPapadatos

Χειμερινό εξάμηνο - WinterSemester

Θέμα: Το φαινόμενο του εκμινωισμού στο Αιγαίο κατά τη Μέση και Ύστερη Εποχή του Χαλκού

Subject: “Minoanization” in the Aegean during the Middle and Late Bronze Age

Περίληψη: Μέσα από τη μελέτη του υλικού πολιτισμού των νησιωτικών και παράκτιων κοινοτήτων του Αιγαίου εξετάζεται η ιστορική τους πορεία, οι σχέσεις που ανέπτυξαν και οι επιδράσεις που δέχτηκαν από τα ανακτορικά κέντρα της Κρήτης κατά το πρώτο μισό της 2ης χιλιετίας π.Χ (ΜΕΧ και ΥΕΧ Ι), φαινόμενο γνωστό στη βιβλιογραφία ως «εκμινωισμός». Εξετάζονται οι κρητικές επιρροές στον υλικό πολιτισμό (κεραμική, αρχιτεκτονική, τοιχογραφίες, οικιακά σκεύη και εργαλεία), στις πρακτικές (από το καθημερινό μαγείρεμα μέχρι τις ταφικές πρακτικές και τις τελετουργίες θρησκευτικού χαρακτήρα), στην εικονογραφία, την οικονομία και τη διοίκηση. Συζητώνται επίσης σχετικά ζητήματα όπως το θαλάσσιο εμπόριο, το πρόβλημα των μινωικών αποικιών, ο υλικός πολιτισμός ως ένδειξη της ταυτότητας και της καταγωγής κοινωνικών ομάδων, και η σχέση γλώσσας και γραφής. Τελικός σκοπός του σεμιναρίου είναι να καταδειχθεί η πολυπλοκότητα του φαινομένου του εκμινωισμού και η μεγάλη ποικιλία που παρατηρείται στον τρόπο πρόσληψης και στο βαθμό υιοθέτησης μινωικών πολιτισμικών στοιχείων από τις νησιωτικές και παράκτιες κοινότητες του Αιγαίου αυτής της περιόδου. Στα σεμινάρια θα συμβάλλει ο μεταδιδάκτορας ερευνητής Dr. Salvatore Vitale.        

Summary: This course examines the history of the insular and coastal Aegean communities, with particular emphasis on the relations and the influences from the palatial centres of Crete in the first half of the 2nd millennium BC (MBA and LBA I), a phenomenon known as “minoanization”. Minoan affinities can be seen in material culture (pottery, architecture, frescoes, domestic implements), practices (from everyday cooking to mortuary practices and rituals of religious character), iconography, economy and administration. Related issues to be addressed include sea trade, the problem of minoan colonies, the validity of material culture as indicator of the ethnic identity and/or the origin of social groups, and the relation between scripts and language. Final aim of the seminar is to show the complex character of the phenomenon of minoanization, and the great variety seen in the way and the extent to which insular and coastal Aegean communities of this period adopted Minoan cultural elements. Seminars will be also presented by Dr. Salvatore Vitale, postdoctoral fellow.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία / Selected Bibliography

  1. Broodbank, C. 2004. Minoanisation. PCPS 50, 46-91.
  2. Davis, J.L. and E. Gorogianni. Potsherds from the Edge: the Construction of Identities and the Limits of Minoanized Areas of the Aegean. In N. Brodie, J. Doole, G. Gavalas, and C. Renfrew (eds.) Horizon: A colloquium on the prehistory of the Cyclades, 339-348. Cambridge 2008.
  3. Gorogianni, E., P. Pavúk, and L. Girella (eds.) Beyond Thalassocracies: Understanding Processes of Minoanisation and Mycenaeanisation in the Aegean. Oxford and Philadelphia: Oxbow Books.
  4. Hägg, R., and N. Marinatos, eds.. The Minoan Thalassocracy: Myth and Reality. Göteborg 1983.
  5. Knappett, C. and I. Nikolakopoulou. Exchange and Affiliation Networks in the MBA Southern Aegean: Crete, Akrotiri and Miletus. In R. Laffineur and E. Greco (eds.), Emporia: Aegeans in the Central and Eastern Mediterranean, Aegaeum 25, 175-184. Liège and Austin 2005.
  6. MacDonald, C.F., E. Hallager and W.-D. Niemeier, eds. The Minoans in the central, eastern and northern Aegean - new evidence. Monographs of the Danish Institute at Athens 8. Athens 2009.
  7. Michailidou, A. Measuring by weight in the Late Bronze Age Aegean: The people behind the measuring tools. In I. Morley and C. Renfrew (eds.), The Archaeology of Measurement: Comprehending Heaven, Earth and Time in Ancient Societies, 71-87. Cambridge 2010.
  8. Palyvou, Clairy. Akrotiri Thera: An Architecture of Affluence 3,500 Years Old. INSTAP Academic Press Prehistory Monographs 15. Philadelphia 2005.
  9. Sakellarakis, Y. Minoan Religious Influence in the Aegean: The Case of Kythera. BSA 1996, 91, 81-99.
  10. Vitale, S. 2016. Cultural Entanglements on Kos during the Late Bronze Age: A Comparative Analysis of ‘Minoanisation’ and ‘Mycenaeanisation’ at the ‘Serraglio’, Eleona, and Langada. In E. Gorogianni, P. Pavúk, and L. Girella (eds.) Beyond Thalassocracies: Understanding Processes of Minoanisation and Mycenaeanisation in the Aegean, 75-93. Oxford and Philadelphia.
  11. Whitelaw, T. A tale of three cities: chronology and Minoanisation at Phylakopi in Melos. In A. Dakouri-Hild and S. Sherratt (eds.), Autochthon: Papers presented to O. T. P. K. Dickinson on the occasion of his retirement, BAR-IS 1432. Oxford 2005.

 

Κώστας Κοπανιάς – KostasKopanias

Εαρινό εξάμηνο –SpringSemester

Θέμα: Οι αντιλήψεις για τον Κάτω Κόσμο και τα ταφικά έθιμα στην Ανατολική Μεσόγειο κατά την Εποχή του Χαλκού και την Πρώιμη Εποχή του Σιδήρου.

Subject: The Image of the Netherworld and Burial Practices in the Eastern Mediterranean during the Late Bronze and Early Iron Age.

Περίληψη:  Αντικείμενο του σεμιναρίου θα αποτελέσει η μελέτη των ταφικών εθίμων στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου (Ανατολία, Κύπρος, Συροπαλαιστίνη, Αίγυπτος). Τα αρχαιολογικά δεδομένα θα συνδεθούν με διαθέσιμα κείμενα που αντικατοπτρίζουν τις αντιλήψεις των κοινωνικών ομάδων της περιόδου σχετικά με τον Κάτω Κόσμο και την μεταθανάτια ύπαρξη.

η-Τάξη: ARCH697

Summary: This course focuses on burial customs and practices in the Aegean and the wider area of the Eastern Mediterranean (Anatolia, Cyprus, Levant, Egypt). The archaeological data will be combined with available texts that mirror relevant beliefs of social groups concerning the Underworld and the Afterlife.

e-class: ARCH697

ΕνδεικτικήΒιβλιογραφία–Selected  Bibliography

  1. Assmann, J. 2005. Death and Salvation in Ancient Egypt. London.
  2. Bryce, Tr. 2002. Life and society in the Hittite world. Oxford & New York.
  3. Cambell, S. & A. Green 1995. The Archaeology of Death in the Ancient Near East. Oxford.
  4. Cohen, A.C. 2005. Death rituals, ideology, and the development of early Mesopotamian kingship: toward a new understanding of Iraq's royal cemetery of Ur. Leiden.
  5. Katz, D. 2003. The Image of the Netherworld in Sumerian Sources. Bethesda (MD).
  6. Kopanias, K. 2012. «Paradise Lost. The Image of the Netherworld in the Near East and in the Aegean». Στο ATHANASIA. The Earthly, the Celestial and the Underworld in the Mediterranean from the Late Bronze and the Early Iron Age. Proceedings of the International Archaeological Conference, Rhodes 28-31 May, 2009, επιμ. N. Stampolides, A. Kanta & A. Giannikouri, 191–202. Herakleion.

 

Γιάννης Παπαδάτος – YiannisPapadatos

Εαρινό εξάμηνο – Spring Semester

Θέμα: Τεχνολογικές εξελίξεις και καινοτομίες στο Προϊστορικό Αιγαίο

Subject: Technological developments and innovations in the Prehistoric Aegean

Περίληψη: Θέμα του σεμιναρίου είναι τα αρχαιολογικά δεδομένα που σχετίζονται με τις τεχνολογικές εξελίξεις και καινοτομίες στην κεραμική, τη μεταλλουργία, τη λιθοτεχνία, και την κατασκευή λίθινων αγγείων και σφραγίδων στο Αιγαίο της Πρώιμης Εποχής του Χαλκού. Προσεγγίζονται ζητήματα όπως η εκμετάλλευση των πηγών, η διακίνηση και τα στάδια επεξεργασίας της πρώτης ύλης, οι τεχνικές παραγωγής, οι κατηγορίες των αντικειμένων, τα περιβάλλοντά εύρεσης και η διακίνησή τους. Συζητώνται τα υπάρχοντα ερμηνευτικά σχήματα, και ιδιαίτερη σημασία δίνεται στις αλληλεπιδράσεις μεταξύ της τεχνολογίας και του κοινωνικού, πολιτικού, οικονομικού και πολιτισμικού πλαισίου. Τέλος, προσεγγίζονται ζητήματα όπως η τεχνική εξειδίκευση, η τεχνολογία ως πολιτισμικό φαινόμενο, και οι πολιτισμικές παράμετροι που καθορίζουν την εμφάνιση και την αποδοχή μιας τεχνολογικής καινοτομίας.

Η-τάξη: ARCH376

Summary: The course deals with the archaeological evidence about technological development and innovation in the Early Bronze Age Aegean, including pottery technology, metallurgy, chipped stone industry, and stone curving and glyptic. The issues addressed include the distribution of raw material sources, the technical procedures for the transformation of raw materials into finished objects, the types of products, their contexts and distribution. Existing theoretical approaches are discussed, and special emphasis is given on the bidirectional relationships between technology and its social, economic, political and cultural context. Additional issues discussed include technical specialization, the non-material aspect of technology, and the cultural parameters which affect the appearance and adoption of technological innovations.

e-class: ARCH376

Ενδεικτική Βιβλιογραφία–Selected Βibliography

  1. Betancourt, P.P. 2006. The Chrysokamino metallurgy workshop and its territory (Hesperia Supplement 36). Princeton.
  2. Bevan, A. 2007. Stone Vessels and Values in the Bronze Age Mediterranean. Cambridge.
  3. Carter, T. 1994. «Southern Aegean Fashion Victims: An Overlooked Aspect of Early Bronze Age Burial Practices». Στο StoriesinStone, επιμ. N. Ashton & A. David, 127–144. London.
  4. Costin, C.L. 1991. «Craft Specialization: Issues in defining, documenting, and explaining the organization of production», Archaeological Method and Theory 3, 1–56.
  5. Craddock, P.T. 1995. Early Metal Mining and Production. Edinburgh.
  6. Day P.M. & R.C.P. Doonan (επιμ.) 2007. Metallurgy in the Early Bronze Age Aegean (Sheffield Studies in Aegean Archaeology 7). Oxford.
  7. Dobres, M.-A. & C.R. Hoffman 1994. «Social Agency and the dynamics of Prehistoric Technology», Journal of Archaeological Method and Theory 1.3, 211–258.
  8. Dobres, M.-A. & C.R. Hoffman 1999. The Social Dynamics of Technology. Practice, Politics and World Views. Washington & London.
  9. Krzyszkowska, O. 2005. Aegean Seals. An Introduction. London.
  10. Lemonnier, P. 1993. «Introduction». Στο Technological choices, Transformation in material cultures since the Neolithic, επιμ. P. Lemonnier, 1–35. London & New York.
  11. Λυριτζής, I. & Ν. Ζαχαριάς (επιμ.) 2011. Αρχαιο-υλικά. Αρχαιολογικές, αρχαιομετρικές και πολιτισμικές προσεγγίσεις. Αθήνα.
  12. Nakou, G. 1995. «The cutting edge: a new look at early Aegean metallurgy», Journal of Mediterranean Archaeology 8.2, 1–32.
  13. Torrence, R. 1986. Production and Exchange of Stone Tools: Prehistoric Obsidian in the Aegean. Cambridge.
  14. Tzachili. I. (επιμ.) 2008. Aegean Metallurgy in the Bronze Age. Αθήνα.
  15. Van Der Leeuw, S.E. 1989. «Risk, perception, innovation». Στο What’s new: a closer look at the process of innovation, επιμ. S.E. van der Leeuw & R. Torrence, 300–329. London.
  16. Wilson, D.E. & P.M. Day 1994. «Ceramic Regionalism in Prepalatial Central Crete: The Mesara Imports at EM I to EM II A Knossos», BSA 89, 1–87.

ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΩΡΟΛΟΓΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ: